نقش طراحی گرافیک در بسته بندی و فروش محصولات در ایران
نقش طراحی گرافیک در بسته بندی و فروش محصولات در ایران
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
عکس، طرح، نقش، تصویر و تصویرسازیهای مخصوص بسته بندی یکی از عوامل تاثیر گذار در طراحی گرافیک بسته بندی میباشند. نقش طرح و تصویر را در بسته بندی میتوان به نیرویی جهت کمک به تجسم و فهم محتویات درونی بسته تشبیه کرد. طرح و تصویر ، ساختار، لوگو و رنگ در ساختن شخصیت و
قابلیت بسته به ایفای نقش پرداخته و طرح بسته را کامل میکند.نقش طراحی گرافیک، چاپ و بسته بندی موفق یک کالا در صادرات ، ورود به بازارهای جهانی و در نتیجه بالا بردن کالاهای تولیدی و فروش کالا غیر قابل انکار است . این در حالی است که صنایع داخلی ما از داشتن یک چنین تفکر موفقی تا حدود بسیار زیادی دور مانده اند. به هر صورت ضعف گامهای کنونی تولید کنندگان ما در این زمینه حکایت از عقب ماندن کشور ما از قافله جهانی این رویکرد هنری و تاثیر گذار دارد.
طراحی گرافیک بسته بندی
از دیگر زیرشاخههای هنر گرافیک کاربردی طراحی گرافیک بسته بندی است که در وجه تبلیغاتی نیز میتواند مورد بررسی قرار گیرد. طراحی بسته بندی، هنر، علم و تکنولوژی را هم زمان با هم به خدمت میگیرد تا اثری قابل طرح در برابر دیدگان انتقادی مردم ایران را داشته باشد. مردمیکه دارای سلایقی بسیار متنوع هستند. به همین دلیل در کنارتوجه به عناصر زیبایی شناختی، وجه کاربردی هنر گرافیک هدف خلق اثر قرار میگیرد.
میتوان هنر طراحی بسته بندی را از حساس ترین زیرشاخههای گرافیک کاربردی دانست چرا که رضایت مصرف کننده و تولیدکننده باید در کنار اصول علمیطراحی مورد توجه هنرمند طراح قرار گیرد. هنر طراحی بسته بندی در زندگی روزمره انسانها رخنه کرده است.برای کالاهای گوناگون، بستههای مختلف با جنسهای گوناگون و متفاوت و طرحهای مختلف به کار برده میشود. در برخی بستهها مانند قوطی فلزی و یا بستههای مقوایی محتویات داخل بسته مشخص نیست و خریدار کالا جنس مورد دلخواه را نمیتواند ببیند.
در اینجاست که طراح گرافیست با به نقش کشیدن تصویر و نقشی مناسب از محتویات داخل بسته و بستر سازی مناسب گرافیکی اعتماد مشتری را برای خرید کالا نسبت به خود جلب نماید. البته این عکسها و تصاویر به صورت و شیوههای مختلفی در طراحی بسته بندی استفاده میشود که بستگی به نوع کالا، مخاطب و بازار هدف دارد. گاهی با توجه به مخاطب بسته، لازم است از تصاویر و نقوش سمبلیک استفاده نمود. گاهی بسته احتیاج به یک شخصیت تصویر سازی شده دارد و گاهی نیز تصاویر واقعی یا گرافیکی از محتویات داخل بسته، نقش موثرتری خواهد داشت که البته تمامیاینها به دانش طراح گرافیست و شناخت او از طراحی و گرافیک و بازار دارد.
یک طراحی بسته بندی موفق، با داشتن طرح و یا تصاویر مناسب با آن میتواند در بازار هدف موفق تر از سایر رقبا باشد چیزی که کشور ایران در این مورد با چالشهای فراوانی با آن روبرو است. در بسته بندیهای موفق، دارا بودن تصویر به صورت یک نیاز درآمده است و تصاویر زیبا و رنگین، چشمهای مخاطبین را به سوی خود جلب مینماید. حتی دارابودن عکس باعث انگیزش و تحریک در خرید کالا میگردد و شخص را متقاعد میسازد تا کالای مورد نظر را حتی برای یک بار خریداری نماید. در این حالت مصرف کنندگان از روی طرح و نقش بسته آنها که به نوعی نشان بدل گشته اند، آنها را میشناسند. البته اگر طرح و نقشهای روی بسته به صورت ادامه دار و تعریف شده در طراحیها وجود داشته باشند، میتوانند به نشان آن برند تبدیل گردند.
اما گاهی یک عکس مناسب، قدرت و تاثیر بیشتری به طرح میبخشد، به شکلی که استفاده از عکس بیشتر مورد استقبال طراحان و سازندگان بسته بندی قرار گرفته است. از عکس در همه بستهها برای ایجاد جذابیت و معرفی کالا استفاده گشته، به ویژه در اجناسی که جنبه تزیینی و یا کاربردی خاص دارند، عکس و تصویر به مخاطب کمک میکند تا کالای مورد نظر را عینا شناسایی کرده و یا کاربرد آن را بهتر درک نمایند.طراحی و گرافیک زیبا در بسته بندی میتواند احساسات خریداران را مورد هدف قرار دهد که میتواند: ایجاد حس لوکس بودن محصول و در مقابل آن، ایجاد حس کم ارزش بودن یک محصول را ایجاد کند.
در این زمینه باید در انتخاب رنگها دقت کافی داشت. به طور مثال استفاده از رنگ صورتی، مشکی در هر نوع بسته بندی زیبا نیست. هم چنین استفاده از رنگهای قرمز و نارنجی که موجب جلب توجه و تحریک مخاطب و جذب نگاه مصرف کننده میگردد، میتوان استفاده نمود. طراحی شلوغ بسته بندیها، ارائه اطلاعات بیش از حد بر روی بسته و استفاده زیاد از رنگهای سرد و تیره، از اشتباهاتی است که میتوان در طراحی و گرافیک بستهها به آن اشاره کرد.
برخی فرمها، رنگها و تصاویر در یک فرهنگ، معانی خاص یافته اند. بنابراین فرهنگ گروه مصرف کننده، در لیست اولویت یک طراح برای به تصویر کشیدن و طراحی یک بسته است، به خصوص زمانی که محصول برای صادرات تولید شود.
هم چنین طراح باید در مورد قدرت اثرگذاری عناصر بصری اطلاعات کامل داشته باشد. او با توجه به بررسی شرایط جامعه و مطالعه روند مصرف محصول، بهترین رنگ، فرم، طرح، تصویر و نوشته را برای بسته بندی آن انتخاب میکند. هم چنین طراح باید تسلط کافی به شناخت و روان شناسی رنگها داشته باشد.
چگونه یک طراحی بسته بندی به انتخاب اول تبدیل میشود؟
طراحی بسته بندی، یک فرآیند آگاهانه و حرفه ای است. طراح یک بسته بندی باید نیاز مشتریان و مخاطبان و حتی برداشتهای ناخودآگاه آنها را نسبت به آنچه که میبیند و لمس میکند، بداند و بیان کند. پس یک طراح باید بر شخصیت افراد و تمایل آنها حتی بیش از خودشان مطلع باشد.
طراحی و گرافیک بسته، لباس یک کالاست. به همین دلیل است که در بسیاری از مواقع ارزش طراحی و گرافیک بسته بندی بیش از کالای درون آن است و شرکتهای تولید محصول نهائی نیز باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند که امکان عرضه یک کالای بسیار خوب و با کیفیت اما بدون طراحی و گرافیک و بسته بندی زیبا و مناسب در بازارهای جهانی ضعیف و حتی غیرممکن است. اتفاقی که همواره در کشور ایران تکرار میگردد و هیچ استراتژی دقیقی برای غلبه به این ضعف پیش بینی نمیشود.
بسته بندی یکی از زیر مجموعههای بازاریابی است که در ایران معنا و مفهوم کالا و طراحی و گرافیک بسته، بسته بندی و بازاریابی به خوبی جا نیفتاده است .
بررسی رنگ در بسته بندی و ارتباط آن با فروش
در این مقاله به موضوع رنگ و تاثیر آن بر روحیه و روان و در کل شخصیت بسته بندی میپردازیم.
در روان شناسی نوین”رنگ”و”رنگها”یکی از معیارهای سنجش شخصیت به شمار میآیند؛ چرا که هر یک از آنها تاثیر خاص روحی وجسمیرا در یک فرد باقی گذارده و رنگ نشان گر وضعیت روانی و جسمیوی میباشد. این موضوع با توجه به پیشرفتهای دو دانش فیزیولوژی و روانشناسی به اثبات رسیده است. ناگفته پیداست که انسان از روزگاران بسیار دور تاکنون تحت نفوذ و تاثیر رنگهای پیرامون خود بوده است و درصد سال اخیر که صنعت رنگ سازی به نقطه اوج تحول خود رسیده است، تاثیر مزبور دو چندان شده و در همه ارکان زندگی روحی ما رخنه کرده است.
رنگهای اصلی عبارت از قرمز، آبی، زرد و رنگهای نور اصلی عبارت است از قزمز، آبی، سبز؛ تفاوت بین رنگ و نور رنگی در سبز و زرد است.
برخی از روانشناسان عقیده دارند رنگی که برگزیده و دلخواه کسی است، میتواند گویای خصوصیات اخلاقی و روانشناسی او باشد. پس بدین شکل کار طراحان و گرافیستها مشکل میشود چرا که باید طوری عمل کنند که تمام سلیقهها و علایق مخاطب و مصرف کننده را پوشش دهند. در طراحی باید به این نکته توجه کرد که مخاطب چه کسی است و نوع محصول عرضه شده چیست که بر این اساس با درک و شناخت کافی از علم، هنر، خلاقیت و تسلط بر روان شناسی رنگها طرحی را آماده کند که مورد توجه تمامیاقشار و مصرف کنندگان قرار بگیرد.
رنگها هر کدام گویای پیام و جذابیت خاص خود هستند که به نیاز از آنها استفاده یا با هم ترکیب میشوند. هم چنین شما باید به رابطه ی دقیق بین محصول و نوع بسته بندی آن در محل (محلهای) فروش فکر کنید. در بسیاری موارد طراح علاوه بر آشنایی با تکنیکهای هنری و شناخت روانشناسی رنگ باید از علم خواص مواد محافظتی که در ساخت بسته بندیها به کار میروند نیز مطلع باشد. هر جنس و کالا، رنگ خاص خود را میطلبد و طراح میبایست با دانش و اطلاع کافی دست به انتخاب رنگ بزند.طراحی بسته بندی یکی از مهم ترین زیرشاخههای هنر تبلیغات است و نقش ارزنده ای را در جریان اقتصادی جوامع بازی میکند. صادرات کالاها بیش از آن که به کیفیت محصول وابسته باشد در گرو طراحی خوب بسته بندی و مورد پسند خریدار است.
نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد استفاده به جا از رنگها است. به عنوان مثال رنگ سبز بسته به جای استفاده میتواند بیان گر فساد و پوسیدگی و از طرف دیگر میتواند بیان گر طراوت و تازگی باشد.در انتخاب رنگ محصولات غذایی و نوشیدنیها، علاوه بر توجه به رنگ ماده غذایی میتوان با توجه به ویژگیهای گروه مصرف کننده از رنگها به عنوان ابزاری قدرت مند بهره جست.
به عنوان مثال در طراحی جعبه چایهای گیاهی میتوان از رنگهای ملایم و لطیف که مترادف فرآوردههای گیاهی است، بهره گرفت. اما در مورد چای واقعی میتوان با استفاده از زمینه تیره، حس مرغوبیت محصول را در ذهن مشتری ایجاد نمود و استفاده از تصاویر مرتبط نوعی تشخص به محصول میبخشد.استفاده مناسب از رنگ سبب انتقال پیام و سهولت پیدا کردن محصول در چیدمان مغازه میگردد.
نکته دیگر این که اگرچه استفاده از چاپ رنگ ارزشمند است، اما طراحان در برخی موارد متوسل به انتخابی جسورانه و استفاده از بسته بندی تک رنگ میشوند. به عنوان مثال در مورد فرآوردههای ویژه مردانه استفاده ازحداقل رنگ میتواند نمایان گر پیامیمحکم و مردانه باشد.
از رنگهای آبی، سبز و زرد به منظور تداعی شادابی و حیات در بسته بندی محصول استفاده میشود. استفاده از این رنگها یکی از ساده ترین و گویا ترین روشهایی است که برای نشان دادن خنکی وتازگی در بسته بندی محصولاتی مانند: آب معدنی ، سبزیجات و میوهها استفاده میگردد.
به عنوان نمونه استفاده از رنگ آبی قوی و آرام بخش به عنوان رنگ زمینه برای ارائه فرآورده ی اسپری پا بسیار حساب شده به نظر میآید و طراح توانسته با بهره گیری از توانایی رنگ آبی برای القا پاکیزگی و خنکی این حس را به مصرف کننده القا کند. هم چنین استفاده از رنگهای روشن مانند صورتی روشن و آبی و زرد روشن برای بسته بندیهایی که حاوی محصولاتی لطیف و ملایم بسیار به جا است.
گاهی برای ایجاد تأثیراتی از تمول و فریبندگی و کیفیت عالی میتوان در رنگ بندی از مقداری طلایی و یا نقره ای به همراه رنگهایی متالیک از آبی، قهوه ای، فیروزه ای و خاکستری و خرمایی استفاده کرد. از این ترکیب بندیها برای محصولاتی همچون شکلات، عطر و محصولاتی که نیاز به القا قیمت گران دارند به کار برده میشود.
پس ما میتوانیم با به کارگیری رنگ مناسب و زیبا در امر جذب مشتری و فروش بیشتر محصول قدمیبزرگ را برداریم و تضمینی باشیم برای جلب مشتری.
در انتها باید خاطر نشان کرد که انتخاب رنگ در بسته بندی باید به احساس ناشی از آن بر روی گروه هدف دقت کافی شود.
بررسی سمت راست یا سمت چپ بودن تصویر و ارتباط آن با فروش
تخمین زده شده که ۷۳ درصد از تصمیمات خرید در محل فروش کالا گرفته میشود. پس باید در انتقال مفاهیم و ایجاد درکی صحیح به خریدار کمک کرد. طبق تحقیقات استفاده از محرکهای کلامیدر طراحی از سمت راست طرح و برای استفاده از تصاویر از سمت چپ تصویر استفاده نماییم.
این مسأله به این خاطر است که نیمکره چپ به طور کلی مسؤل واژه پردازی است در حالی که نیمکره راست به طور کلی فرآیندهای مهم تصویری مانند نام تجاری محصول (لوگوی شرکت) را بر عهده دارد. عدم تقارن این ادراک
حاکی از آن است که برای به حداکثر رساندن فراخوان ، کلمات باید در طرف دست راست بسته ، تصاویر باید در سمت چپ بسته به کار برده شوند چرا که سیستم بینایی بر عکس عمل میکند.بسته بندی باید یک نقش کلیدی در محل فروش را بازی کند.که این مستلزم طراحی بسته به روش علمیاست.تحقیقات در مورد سیستم مغزی نشان میدهد که محرک کلامیبهتر به یاد آورده میشوند.
زمانی که آنها در سمت راست میدان دید قرار گرفته باشند و غیر کلامیبهتر است، زمانی که در سمت چپ میدان بینایی فرد قرار گرفته باشد مانند نام تجاری محصول (لوگوی شرکت) که این امر موجب تاثیر گذاری بیشتری خواهد شد.
پس با استفاده از این موضوع میتوانیم تاثیر گذاری بر روی مصرف کننده را تضمین نماییم و فروش را هم افزایش دهیم.
این پژوهش در میان دانشجویان دانشگاه کینگستون انجام شد.
هفت علت مهمیکه همیشه مانع خلاقیت شماست
آیا تا به حال در شرایطی بوده اید که به خودتان بگویید «من هر چه قدر تلاش کنم باز هم موفق نخواهم شد؟» وقتی همیشه با وجود تلاش فراوان شکست بخورید یعنی یک جای کارتان از ریشه خراب است. یکی از این «جاهای کار» قوه خلاقیت است! اگر در هر کاری هیچ خلاقیتی از خود نشان ندهید، در آن کار موفق نخواهید بود.
هر عنوانی که داشته باشید در کارتان به خلاقیت نیاز دارید. پس منتظر معجزه نباشید و از همین حالا با همین مطلب دوران خلاقیت و موفقیت در زندگی تان را شروع کنید، روی علتهای زیر دقیق فکر کنید. هر کدام که راجع به شما صادق است را به خاطر بسپارید و در طی زمان مرحله به مرحله راه حلهای آن را کشف کرده و سعی کنید حلش کنید.
علت ۱:
شما به کار خود علاقه ندارید
این مشکل را خیلی از افراد دارند. همیشه دوست داشته اید طراح اتومبیل شوید اما چشم به هم زده اید و میبینید آن چه دارید فوق لیسانس مهندسی نساجی است و نزدیک سی سال سن!
خوب در این شرایط نمیشود انتظار داشت شما صبح به صبح با ایدههای نابی در رابطه با نساجی از خواب برخیزید و با شوق و ذوق سر کار روید. از من انتظار نداشته باشید راه حل دقیق را جلوی پای شما بگذارم چون هیچ کس به خوبی خودتان نمیتواند برای آینده تصمیم گیری کند اما در این حد بگویم که یا باید سراغ طراحی اتومبیل بروید یا باید به نساجی علاقه مند شوید.
«من حتی یک روز هم در زندگی ام کار نکردم، آنها همش تفریح بود.» (ادیسون)
علت ۲:
شما امور مهم از غیر مهم را به خوبی تشخیص نمیدهید
زمانی باید انتظار نتیجه خوب داشته باشید که واقعآ کار کرده باشید. حتی اگر یک ساعت کار مفید انجام دهید نتیجه آن را خواهید دید اما صرفآ سر کار رفتن نتیجه خوب به همراه نخواهد داشت.
«مشغول بودن همیشه به معنی مفید بودن نیست، کار واقعی وقتی مشخص میشود که نتیجه خوبی بدهد و برای گرفتن نتیجه خوب چیزهایی از قبیل برنامه ریزی، هماهنگی، ذکاوت، شجاعت و لازم است. با تظاهر کردن چیزی درست نمیشود.» (ادیسون)
علت ۳:
شما خیلی زود دلسرد میشوید
امروز با شوق و ذوق راجع به ایده جدید تان با همه بحث میکنید و فردا به همه میگویید« ایده مسخره ای بود فایده نداشت ، یک فکر دیگه کردم .»
در این حالت یا راه درست فکر کردن و تصمیم گرفتن را بلد نیستید یا زود دلسرد میشوید. به جای اینکه هر روز یک ایده جدید بدهید، ماهی یک ایده را عملی کنید. از میان فکرهای تان بهترین را انتخاب کنید و روی آن وقت بگذارید و با پشت کار جلو بروید.
»من هزاران بار شکست نخوردم! بلکه هزاران راهی را یاد گرفتم که به درست شدن یک لامپ ختم نمیشد.» (ادیسون)
علت ۴:
شما اشتباهات خود را زود فراموش میکنید
همه ما اشتباه میکنیم ، هیچ شک و ایرادی هم به این وارد نیست و این کاملآ طبیعت انسان است. اما این که هر دفعه اشتباه قبلی تان را از یاد ببرید و دوباره آن را تکرار کنید، به هیچ وجه قابل قبول نیست. وقتی اشتباهی میکنید به خود بگویید این برایم درس خوبی شد که دیگه هرگز این اشتباه را تکرار نکنم و این را به خاطر بسپارید.
علت ۵:
شما به کار کردن عادت ندارید
اگر همیشه عادت داشته اید از نه صبح تا پنج عصر بنشینید پشت میز و امضا یا مهر بزنید، انتظار نداشته باشید در کار جدید تان خلاقیت فوق العاده ای داشته باشید. یک شبه هیچ چیز عوض نخواهد شد پس فقط به کاری که میکنید ایمان داشته باشید و با پشتکار و صبر جلو بروید.
«صبر و شکیبایی کلید موفقیت است. فقط باید به آن ایمان داشته باشید.» (ادیسون)
علت ۶:
شما وقفه زیادی بین کارها میاندازید
اصلا و ابدا مشکلی با یک استراحت و تفریح به موقع نیست اما باید همیشه به یاد داشته باشید، چه موقع هر چیزی کافی است و برای انجام دادن آن چه به نفع تان است اراده داشته باشید.
علت ۷:
شما شیوه زندگی (Lifestyle) ناسالمیدارید
Lifestyle یا «شیوه زندگی» و Healthy یا «سالم» از جمله کلماتی است که ایرانیها عموما به کار نمیبرند و حتی معادل دقیقی هم برای آنها در فارسی نداریم چون معنی ای که Lifestyle یا Healthy در انگلیسی میدهد، عینا همان مفهوم در کلمات «شیوه زندگی» و «سالم» را نمیرساند.
بررسی خلاقیت گرافیکی در بسته بندی و ارتباط آن با فروش
خلاقیت یک فرآیند ذهنی است که شامل تولید ایده یا مفاهیم جدید و یا ایجاد ارتباطهای تازه بین ایدهها و مفاهیم موجود، میشود.
از دیدگاه علمی، محصولات یک تفکر خلاق (که گاهی تفکر واگرا نیز خوانده میشود)، معمولا هم ابتکار دارند و هم دارای تناسب و اقتضاء میباشند. از دیدگاه عام و روزمره، خلاقیت صرفاً عمل ساختن چیزی جدید میباشد.یکی دیگر از تعاریف خلاقیت فرآیند شکستن پیش فرضها و انگاشتهاست. بسیاری از ایدههای خلاقه وقتی شکل میگیرند که فرد عقیدههایی که از قبل در ذهنش تشکیل شده بود را دور میاندازد و تصمیم میگیرد که راه و روشی جدید که به نظر میرسد دیگران به آن فکر نکرده اند را به کار گیرد. طی بررسیهای به عمل آمده، زیبایی و خلاقیت و نوآوری در طراحی و بسته بندی باعث جذابیت بیش از حد کالا میشود و چشم هر بیننده ای را جذب خود میکند.استفاده از خلاقیت و به وجود آوردن یک بسته بندی با طراحی زیبا تضمین کننده فروش و جذب مصرف کننده است. به تعدادی از خلاقیت در طراحی گرافیک و بسته بندی در ذیل توجه کنید که خود گویای همین امر است.
نتیجه
اجرا طراحی گرافیکی در بسته بندی یک محصول، باید بتواند علاوه بر اطلاع رسانی، زیبایی و معرفی، نقش تبلیغاتی و بازاریابی را نیز برای محصول ایفا کند. طراحی هر بسته میتواند به طور مستقل مانند یک بروشور، پوستر و استند عمل کند. یعنی چنان کامل و جذاب و از روی آگاهی طراحی شده باشد تا بتواند خریداری را که محصول را نمیشناسد و در مورد آن اطلاعات کافی ندارد، ترغیب به خرید کند. به بیان دیگر طراحی گرافیکی بسته بندی موفق باید خود، محصول خود را بفروشد. پس طراحی وگرافیک یک بسته بندی باید اطلاع رسانی پویا و اعتماد پذیر داشته باشد، ایجاد هویت ایرانی از طریق بسته بندی کالا را داشته باشد و دارای ویژگی نوآوری، خلاقیت، تحلیل آور و ایده دهنده باشد که متاسفانه این موضوع در ایران هم چنان مورد توجه قرارنگرفته است و به همین خاطر ضررهای بسیاری به بار آورده است.
امروزه از مهم ترین فاکتورهای فروش و موفقیت در بازار تجاری توجه به هنر طراحی و بسته بندی است. اهمیت این شاخه از هنر گرافیک تا بدانجا است که در برخی از کشورها که تولیدکننده نیستند، تنها یک طراحی خوب بسته بندی برای کالاهای وارداتی، نام آن کشور را در زمره تولیدکنندگان کالا و در نهایت صادرات آن قرار میدهد. این به معنای آن است که جهان امروز تنها تشنه تولید کالا نیست بلکه این تولید هنر است که چرخههای اقتصادی را به حرکت درمیآورد.
بسته بندی و طراحی نامناسب، پایین بودن کیفیت بسته بندی کالاهای ایرانی، ایران را به کشور تک محصولی در صادرات تبدیل کرده است .
به خاطر بسپارید که طراحی وگرافیک بسته بندی یکی از وسایل و لوازم بازاریابی است و اثر بخشی آن بستگی به انتخاب بازار مورد نظر دارد.
منبع : aftabir.com